Komeleya Rojnamegerên Jin a Mezopotamyayê (MKG) bi boneya 3'yê Gulanê Roja Azadiya Çapemeniyê ya Cîhanê daxuyaniyek nivîskî weşand. MKG destnîşan kir ku ew ê di her şert û mercan de pênûs, kamera û dengê xwe li dijî medya serdest a mêran, zextên dewletê û sansûrê biparêz in.

 

Daxuyaniya bi sernavê “Gotina me heye, pênûsa me heye, em dev jê bernadin” bi vî rengî ye:

 

“Îro 3yê Gulanê Roja Azadiya Çapemeniyê ya Cîhanî ye. Ji aliyê Neteweyên Yekbûyî ve hatiye ragihandin. Ev roj ji bo parastina azadiya xebatkarên çapemeniyê ya di ragihandina nûçeyan de û mafê raya giştî ya ji bo gihîştina agahdariya rast û bêalî tê pîrozkirin. Lê belê li Tirkiyeyê û bi taybetî li erdnîgariya Mezopotamyayê, ev roj ji pîrozkirinê bêtir bûye roja berxwedanê.

 

Azadiya çapemeniyê mafekî mirovî yê gerdûnî ye. Lêbelê, rojnamevanên li Tirkiyeyê, bi taybetî rojnamevanên jin ên ku di çapemeniya Kurdî de dixebitin, di bin gefên berdewam de dijîn. Kesên ku dixwazin rastiyê eşkere bikin bi lêpirsîn, binçavkirin, girtin, êrîş, sansura dîjîtal û kampanyayên bêrûmetkirinê rû bi rû dimînin. Her nûçeyek ku rexneyê li polîtîkayên hikûmetê dike wekî ‘sûc’ tê hesibandin; hewl tê dayîn ku medyaya muxalefetê bêdeng bibe.

 

Ji aliyê din ve jî, rojnamevan vê zextê bi awayekî piralîtir dijîn: Ew hem ji ber nasnameyên xwe yên siyasî û hem jî ji ber zayenda xwe têne hedefgirtin. Nûçeyên ku dengê jinan eşkere dikin û newekheviya zayendî eşkere dikin, bi zexta dewletê, medyaya ku ji hêla mêran ve serdest e û amûrên ewlehiyê re rû bi rû dimînin. Wekî Komeleya Rojnamevanên Jin a Mezopotamyayê, em her 3’yê Gulanê heman rastiyê bi bîr dixin û dibêjin; ‘Ger çapemenî were bêdengkirin, gel jî tê bêdengkirin’ û ‘Ger dengê rojnamevanên jin were qutkirin, wijdanê civakê kwîr dibe’. Em ê destûrê nedin vê yekê.

 

Di sala 2024an de gelek binpêkirinên mafan li dijî rojnamevanan çêbûne. Ji bilî van binpêkirinan, binçavkirin û girtin di tevahiya salê de berdewam kirin. Di sala 2024’an de, herî kêm 118 rojnamevan hatin binçavkirin, 26 hatin girtin, 30 rojnamevan bi êrîşa fîzîkî rû bi rû man û gihîştina 5,260 nûçeyan hat astengkirin. Ev wêne bi zelalî nîşan dide ku azadiya çapemeniyê li Tirkiyeyê ne tenê hatiye binpêkirin, lê di heman demê de bûye polîtîkayeke sazûmanî ya çavtirsandinê, nemaze ji bo rojnamevanên jin.

 

Em hevkarên xwe yên ku di sala 2024’an de ji ber xebatên xwe yên rojnamegeriyê jiyana xwe ji dest dan bi rêzdarî bi bîr tînin: Hêro Bahadîn û Gulistan Tara: Ew di 23yê Tebaxa 2024an de li Silêmaniyê bi êrişa SÎHAyan a li dijî wesayîta rojnamegeran hatin qetilkirin. Cîhan Bilgin û Nazim Daştan dema ku pêşketinên li Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê dişopandin, dîsa ji aliyê SÎHAyên dewleta Tirk ve hatin hedefgirtin û qetilkirin. Ev êrîş nîşan didin ku mafê jiyana rojnamegeran çawa tê binpêkirin. Ew tenê li dû rastiyê bûn. Em ê ji cihê ku wan hiştibûn, bidomînin.

 

Wek Komeleya Rojnamegerên Jin a Mezopotamyayê, em daxwaza serbestberdana tavilê ya hemû rojnamevanên girtî, bidawîanîna zext, tundî û hedefgirtina rojnamevanan û misogerkirina destûrî ya azadiya çapemenî û ramanê ji bo hemû welatiyan dikin.

 

Ji ber ku parastina mafê raya giştî yê wergirtina nûçeyan ne sûc e, ew rûmetek e. Em, wekî jinên ku li ser axa Mezopotamyayê li ser rêya rastiyê dimeşin, em ê nehêlin ku rastî di tariyê de winda bibe. Em ê di her şert û mercî de pênûs, kamera û dengê xwe li dijî medyaya serdest a mêran, zexta dewletê û sansura sîstematîk biparêzin.

 

Yên ku rastiyê dinivîsin, wê biaxivin, ne yên ku ji rastiyê ditirsin!”