AMED - Dayikên Aştiyê yên ku beşdarî merasîma tunekirina çekan bûn, gotin ku ew li hember hemû zilmên ku wan dîtine aştiyê dixwazin û gotin "Dê bi vî awayî xemgînî û êşa di dilê dayikan de kêm bibe."

 

Pêvajoya Aştî û Civaka Demokratîk a ku ji hêla Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan ve hat destpêkirin, pêşketinên dîrokî aniye Tirkiye û Kurdistanê. Piştî banga bidîmen a Abdullah Ocalan ku di 9'ê Tîrmehê de hat weşandin, Koma Aştî û Civaka Demokratîk di 11'ê Tîrmehê de li herêma Şikefta Casenê ya Silêmaniyê çekên xwe şewitandin. Dayikên Aştiyê yên ku beşdarî merasîmê bûn li ser pêvajoyê axivîn û banga pêkanîna bilez a aştiyê kirin.

 

'XELATA HERÎ XWEŞIK AŞTÎ YE'

 

Nezahat Teke, dayika Nesrîn Teke ku di 2'yê Hezîrana 2000'i de di çarçoveya xwepêşandanên "Hûn Nikarin Roja Me Tarî Bikin" ên piştî komploya navneteweyî ya anîna Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan bo Tirkiyeyê xwe şewitand, di nav kesên ku merasîm temaşe kirin de bû. Nezahat Teke ku piştî têkoşîna 38 rojan a ji bo jiyanê keça xwe winda kir, got: "Min sozek da xwe: heta roja min a dawî li ser vê erdê, ez ê bixebitim da ku dayik careke din negirîn û zarokên xwe winda nekin. Ji ber ku em qebûl bikin an nekin, şer heye. Bi sedan dayikan zarokên xwe winda kirine. Bi sedan dayikan hîn jî nekarîne hestiyên zarokên xwe bibînin. Vê welatî gelek êş kişandiye. Mînak, gund hatin şewitandin, mirov hatin şewitandin û ew ji malên xwe hatin derxistin. Bi gotineke din, ew rastî zilm û zordariyê hatin. Van mirovan gelek êş kişandine."

 

Nezahat Teke diyar kir ku vegerandina kesên ku hatine veşartin zehmet e û got: "Ew ê neyên guhertin, lê em ê pir kêfxweş bibin dema ku dayikên din zarokên xwe hembêz bikin û agahiyekê ji wan bibihîzin. Diyariya herî baş ji bo dayikan aştî ye. Tenê wê demê xemgînî û êşa di dilê dayikekê de dikare were sivikkirin."

 

Nezahat Tekeyê hestên xwe yên der barê merasîma li Silêmaniyê de wiha vegot: "Dema ku gerîla ji derenceyan daketin xwarê, dilê min bi hêviyeke mezin tijî bû. Her kes meraq dikir, 'Ez meraq dikim gelo keça min an kurê min di nav wan de ye?' Ji ber ku dayik bêriya wêneyekî, dengekî dikin. Wê demê berxwedana Nesrînê hat bîra min. Di wê gavê de, axaftina ku min bi Nesrînê re li nexweşxaneyê kir ku wê xwe şewitand, hat bîra min. Min ji Nesrînê pirsî çima wê xwe şewitand. Wê ji min re got, 'Aştî ne ewqas hêsan e. Ji bo ku hin tişt biqewimin, yên din divê laşên xwe feda bikin. Ez ji bo aştiyê xwe feda dikim.' Û di wê gavê de, min ji xwe re got, 'Ew agirê ku di laşê te de dişewite dê vî şerî biqedîne.'"

 

Piştî merasîmê, Nezahat Tekeyê rexne li nebûna tevgerê ya dewletê kir û got: "Ger aştî tê avakirin, divê her du alî gav bi gav werin ba hev. Divê dewlet jî gav biavêje. Divê rêya Îmraliyê were vekirin. Me dît, bila keseke din nebîne. Bila careke din gerîla an leşker nemirin, bila careke din dayikek kurd an tirk negirî. Divê girtî werin berdan."

 

DU ZAROKÊN XWE WINDA KIRIN

 

Dayika Aştiyê Kûdret Eryilmaz (64) jî kurê xwe di şerê li dijî DAIŞ'ê de û keça xwe jî di têkoşîna azadiya kurd de winda kiriye. Ridvan Eryilmaz (Canfeda) ku di sala 2013'an de tevlî bû, di sala 2016'an de li Kobaniyê jiyana xwe ji dest da. Zehra Eryilmaz (Doga Canfeda) ku di sala 2016'an de bi biryardariya berdewamkirina têkoşîna birayê xwe tevlî bû, di sala 2019'an de li Mûşê di şer de jiyana xwe ji dest da.

 

Kûdret Eryilmazê got: "Kurê min di êrişa DAIŞê ya li ser Kobanî de şehîd bû. Wekî dayikan, em di wê demê de li ser sînor bûn û  me nobed digirt. Rojekê, cenazeyên heft kesan hat, lê me nizanibû ew ên kê ne. Derket holê ku kurê min jî di nav wan de ye. Piştî ku şerê Kobanê qediya, wan ji me re got ku kurê min şehîd bûye. Me daxwazname da ku cenazeyê wî bistînin, lê sê sal dom kir. Piştre keça min Zehra tevlî bû û şehîd bû." 

 

Kûdret Eryilmazê behsa merasîma şewitandina çekan kir û got: "Dema ku ew ji çiyê dadiketin xwarê, min hest kir ku min zarokên xwe dîtine. Bêhna ku ji wan dihat, heman bêhna ku ji zarokên min dihat bû. Platforma ku ew lê diaxivîn rast li ber rojê bû. Roj rasterast li ser wan dibiriqî. Em li rêza pêşîn rûniştibûn û li bendê bûn. Dema ku ew vegeriyan, min got, 'Ez ji bo bilindahî û bejna we qurban im. Tevî her tiştî, em dibêjin aştî. Bila yên mayî bigihên dayikên xwe." 

 

Kûdret Eryilmazê diyar kir ku ew dixwazin bi nasnameyên xwe di welatekî azad de bijîn û got: "Aştî bi yek alî nayê bidestxistin. Divê du alî be. Çawa ku em tevî windakirina pişikên xwe jî hîn jî dibêjin aştî, divê dayikên leşker û polîsan jî di vê pêvajoyê de berpirsiyariyê bigirin ser xwe û vê xwînê rawestînin. Dayik ew kes in ku dikarin vê xwînê rawestînin. Tenê dayik dikarin vê xwînê rawestînin."

 

MA/ Heval Onkol